เรื่องสำคัญของการออกแบบหรือตกแต่งบ้าน สำหรับครอบครัวที่มีผู้สูงอายุ กำลังวางแผนสร้างบ้านให้พ่อ-แม่ หรือหาบ้านสักหลังไว้อาศัยยาว ๆ ในช่วงวัยเกษียณ
การออกแบบบ้านสำหรับครอบครัวที่มีผู้สูงอายุ กำลังจะสร้างบ้านให้พ่อ-แม่ หรืออาศัยในช่วงบั้นปลายของชีวิต แม้จะเป็นบ้านของเราเองแต่ก็ต้องวางแผนอย่างรอบคอบ และคิดเผื่อสำหรับการใช้ชีวิตและความสะดวกสบายของเหล่าผู้สูงอายุในบ้านด้วย โดยเฉพาะ 10 เรื่องสำคัญต่อไปนี้ที่ถือว่าสำคัญที่ควรใส่ใจเป็นพิเศษ ในการออกแบบบ้านที่มีผู้สูงอายุหรือวัยเกษียณ
1. บ้านต้องมีอุณหภูมิเหมาะสม
ด้วยร่างกายของผู้สูงวัยที่ไม่สามารถทนต่อสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วได้ เราจึงจำเป็นที่จะต้องคำนึงถึงอุณหภูมิภายในบ้านเป็นหลัก ทั้งทิศทางช่องลม ดีไซน์ภายใน และการเลือกวัสดุที่มีคุณสมบัติช่วยปรับอุณหภูมิภายในบ้านให้เหมาะสม ไม่ร้อนหรือหนาวจนเกินไป แม้ว่าอากาศข้างนอกจะแปรปรวนขนาดไหนก็ตาม
ราวจับ ทําจากวัสดุที่มีลักษณะกลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 3-4 เซนติเมตร มีผิวเรียบ ไม่ลื่น ติดตั้งสูงจากพื้น 80 -90 เซนติเมตร และควรติดไว้ตามทางลาดหรือทางเดินที่ใช้งานบ่อยส่วนราวกันตกหรือผนังกันตกต้องมีความสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 110 เซนติเมตร
บันได ควรมีความกว้างไม่น้อยกว่า 150 เซนติเมตรลูกตั้งของขั้นบันไดสูง 15-20 เซนติเมตร ส่วนลูกนอนควรมีความลึก 28-30 เซนติเมตรต้องมีราวจับทั้งสองด้านของบันไดมีชานพักบันไดทุกระยะตามแนวดิ่งไม่เกิน 2 เมตรลูกตั้งไม่ควรเป็นช่องโล่งลูกนอนควรใช้วัสดุที่มีพื้นผิวไม่ลื่นมีจมูกบันไดที่มีสีแตกต่างจากสีของบันไดเพื่อให้มองเห็นได้ชัดเจน
ประตู ความกว้างของประตูควรมากกว่า 90 เซนติเมตร และมีพื้นที่หน้าประตูไม่น้อยกว่า 150×150 เซนติเมตร ต้องเปิด-ปิดได้ง่ายโดยไม่ต้องใช้แรงเยอะไม่ควรมีอุปกรณ์บังคับประตูให้ปิดเอง ลูกบิดประตูควรใช้ชนิดก้านโยกหรือแบบแกนผลักติดตั้งสูงจากพื้นประมาณ 100 -120 เซนติเมตรระหว่างพื้นห้องไม่ควรมีการเปลี่ยนระดับถ้ามีต้องมีลักษณะเป็นทางลาดและไม่ควรมีธรณีประตู
ที่จอดรถ ควรออกแบบเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ามีความกว้างไม่น้อยกว่า 2.40 เมตร และยาวไม่น้อยกว่า 6 เมตรและต้องมีที่ว่างด้านข้างที่จอดรถกว้าง 1 เมตรเพื่อเป็นพื้นที่ให้ผู้สูงอายุและคนพิการขึ้น-ลงรถได้สะดวก
ทางลาด ถ้าทางลาดมีความยาวน้อยกว่า 6 เมตรความกว้างควรมากกว่าหรือเท่ากับ 90 เซนติเมตร ถ้าทางลาดมีความยาวเกิน 6 เมตรความกว้างควรมากกว่าหรือเท่ากับ 1.50 เมตร และต้องมีชานพักยาว1.50 เมตรทุก 6 เมตรและต้องมีราวกันตกความลาดชันที่แนะนําคือ 1:12 แต่หากพื้นที่ไม่เอื้ออํานวยก็ใช้อัตราส่วนที่ต่ำกว่านั้นได้
ห้องน้ำ มีพื้นที่ว่างภายในเพื่อให้รถเข็นหมุนตัวกลับได้โดยควรมีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่น้อยกว่า 150 เซนติเมตรพื้นห้องน้ำเลือกใช้วัสดุที่ไม่ลื่นกันน้ำ ทําความสะอาดง่ายประตูที่เหมาะสมควรเป็นบานเลื่อนสุขภัณฑ์ในห้องน้ำควรมีชุดราวจับโถสุขภัณฑ์ควรใช้แบบ FlushTank ชนิดมีปุ่มปล่อยน้ำด้านข้าง อ่างล้างมือควรสูงจากพื้นถึงขอบบนอ่าง 75-80 เซนติเมตร ประตูห้องน้ำควรใช้ลูกบิดที่ไม่มีรูกุญแจ แต่จะมีช่องตรงๆ ที่สามารถใช้เหรียญไขเข้าไปช่วยเหลือได้กรณีมีอุบัติเหตุในห้องน้ำ
สําหรับรายละเอียดเพิ่มเติมสามารถศึกษาได้จากคู่มือการออกแบบสภาพแวดล้อมสําหรับคนพิการและคนทุกวัยของสํานักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
สามารถดาวน์โหลดได้ที่ http://nep.go.th/sites/default/files/files/document...